ΘΟΛΩΤΟΣ ΤΑΦΟΣ ΠΟΡΟΥ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ.

http://www.hellinon.net/ANEOMENA/TholotoiTafoi.htm

Στα Τζαννάτα Πόρου Κεφαλονιάς έχει αποκαλυφθεί ο μεγαλύτερος μέχρι σήμερα γνωστός θολωτός τάφος της δυτικής Ελλάδας, ο οποίος αποκαλύφθηκε μετά από ανασκαφική έρευνα που διενεργήθηκε στο χρονικό διάστημα 1992-1994 από τον επίτιμο Γενικό Διευθυντή Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού, διδάκτορα Λ. Κολώνα. Πρόκειται για υπόγειο ταφικό κτίσμα κατασκευασμένο από πέτρες. Ο τάφος είναι θεμελιωμένος στο επικλινές και βραχώδες άνδηρο στο Μπόρζι, με προσανατολισμό από Ν προς Β και είναι κατασκευασμένος στη θέση ενός άλλου μικρότερου, που είχε καταρρεύσει για άγνωστη αιτία γύρω στο 1350 π.Χ. Για την κατασκευή του νεότερου τάφου χρησιμοποιήθηκε το πωρολιθικό υλικό του παλαιότερου, που μπορεί να το διακρίνει κανείς ενσωματωμένο στο θόλο του νεότερου τάφου.

 

 

Η πρόσβαση στο τάφο γινόταν μέσω ενός δρόμου μεγάλου μήκους, που οδηγούσε στο στόμιο και στη συνέχεια στο ταφικό θάλαμο. Το στόμιο είναι μακρύ και στεγασμένο, έχει μήκος 3,35 μ., πλάτος 0,90-1 μ. και ύψος 1,90 μ. Ο θάλαμος είναι κυκλικός με διάμετρο 6,80 μ. και σωζόμενο ύψος 3,95 μ., στεγάζεται με θόλο που είναι κτισμένη με αλλεπάλληλες σειρές λίθων, ώστε ο καθένας να εξέχει ελάχιστα από τον κατώτερο. Στην κορυφή μένει ένα μικρό άνοιγμα που φράζεται με λίθο, το λεγόμενο «κλειδί», που τηρούσε την ισορροπία και τη συνοχή του θόλου. Αυτό το σύστημα κατασκευής ονομάζεται εκφορικό. Η κορυφή του θόλου δε διατηρείται, καθώς κατέρρευσε στα χρόνια της Ενετοκρατίας, όταν ο τάφος χρησιμοποιήθηκε ως κατάλυμα. Όπως συμβαίνει συνήθως με τους θολωτούς τάφους, είχε συληθεί ήδη από την αρχαιότητα. Από τα κτερίσματα που διασώθηκαν συνάγεται ότι η ταφική του χρήση διήρκεσε από τα μυκηναϊκά έως και την Ελληνιστική εποχή.

 

 

Λόγω της διαχρονικής χρήσης του τάφου, ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ταφικά έθιμα, καθώς και τα λίγα, αλλά πολύτιμα μικροαντικείμενα-κτερίσματα που έφερε στο φως η ανασκαφική έρευνα. Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αργοστολίου εκτίθενται τα λίγα, αλλά πολύτιμα κτερίσματα του τάφου. Παρουσιάζονται σπουδαία δείγματα της κεραμικής, ενώ ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι η πολύτιμη μικροτεχνία, η οποία μεταξύ των άλλων περιλαμβάνει χρυσά περιδέραια, χάντρες, ένα μικρό χρυσό αναθηματικό διπλό πέλεκυ, επίχρυσα κέρατα ταύρου και μοναδικούς ως προς το θεματολόγιο σφραγιδόλιθους. Οι δύο σιδερένιες στλεγγίδες, που αποτέθηκαν στον τάφο κατά τους ιστορικούς χρόνους αποτελούν πιθανή ένδειξη προγονολατρείας, ή ηρωολατρείας. Οι ενταφιασμοί είχαν γίνει σε κτιστές θήκες, σε λάκκους και σε μεγάλο πίθο. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι ταφές σε κτιστές θήκες, θεμελιωμένες σε μεγάλο βάθος κάτω από το δάπεδό του, ενώ ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει λυκοειδής τάφος σε βάθος 4 μ. περίπου, που μάλλον πρέπει να ανήκει στον παλαιότερο, μικρότερο τάφο. Στην κεντρική κτιστή θήκη ενταφιάστηκε ο ηγεμόνας της περιοχής, για τον οποίο χτίστηκε και ο τάφος, ενώ στις υπόλοιπες μισοκατεστραμμένες και χτισμένες από μικρές ασβεστολιθικές λευκές πέτρες θήκες, άλλοι αξιωματούχοι της περιοχής, που έζησαν γύρω στο α' τέταρτο του 12ου αιώνα π.Χ. 

 

 

Κοντά στο θολωτό εντοπίστηκε και ερευνήθηκε άλλος κτιστός τετράπλευρος θαλαμοειδής τάφος, που χρησιμοποιήθηκε ως οστεοφυλάκιο. Το δάπεδό του ήταν επιστρωμένο με λευκά βότσαλα. Οι μακρές πλευρές του συγκλίνουν προς τα άνω, η δε στέγη θα ήταν από μεγάλες πλάκες σε οριζόντια δόμηση. Κατά την έρευνα αποκαλύφθηκαν σκελετικά λείψανα 72 ατόμων, τα οποία είχαν μεταφερθεί εκεί με λίγα από τα κτερίσματά τους, όταν κατά τις εργασίες ανέγερσης του νεότερου θολωτού καθαρίστηκε ο χώρος (ανακομιδή). Τα ευρήματα και αυτού του τάφου εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αργοστολίου. Από τα κτερίσματα αναφέρουμε λίγα, αλλά σπουδαία δείγματα κεραμικής, ορισμένα κοσμήματα και τις μοναδικές σε θέματα σφραγίδες. Τα αρχαιολογικά ευρήματα του τάφου και η ένταξή του στην Υστεροελλαδική ΙΙΙ Α-Β περίοδο (1350 π.Χ.) σηματοδοτούν την ύπαρξη ενός ισχυρού μυκηναϊκού κέντρου.